Alanında Uzman Ol !!

Görevim gereği birçok kez işe alım sürecine dahil oldum, olmaya da devam ediyorum. Bu süreçte içimi acıtan ve çoğu kez de aday personeller ile paylaştığım bir konuyu bu yazıda ele almak istedim. Yazımda hiçbir kaynaktan alıntı yapmadım. Bu nedenle tecrübe ve gözlemlerimi içimden geldiği gibi samimi bir dil ile aktardım. Alanım gereği mühendislik ve yer yer elektronik özelinde örnekler vereceğim. Diğer alanlar ile ilgili olarak haddimi aşmak istemem. Kamu kurumlarında beklentiler ne seviyededir bilemem ama bir özel sektör profesyoneli olarak beklentilerin, yazdığım düzeyde olduğunu söyleyebilirim.

Öncelikle bu yazımın meslek hayatına yeni atılan genç kardeşlerimize hitaben olduğunu belirtmek isterim. İş görüşmelerinde birçok yeni mezun mühendis veya mühendis adayı ile tanışıyorum. Kendilerini tanıtmaya başladıklarında aldıkları derslerden, dahil oldukları projelerden, mezuniyet derecelerinden vs. bahsediyorlar. Bu fasıl geçtikten sonra kendilerine hedeflerinden ve hedeflerine dair neler yaptıklarından bahsetmelerini istiyoruz. İşte burada sorun başlıyor. “Biz yeni mezunuz ve sizler sayesinde tecrübemiz artacak.” Her ne kadar kulağa haklı bir soru olarak gelse de bu soru işveren tarafında “ Ödenen maaşa karşılık alınan hizmet ne olacak ?” olarak karşılık buluyor. İşte size bir yumurta-tavuk problemi daha. Tecrübeniz yok bu sebeple işe başlayamıyorsunuz, işe başlayamıyorsunuz ve bu sebeple tecrübeniz artmıyor. Bu durumdan nasıl kurtulacaksınız? Merak etmeyin bir gün mutlaka kurtulacaksınız ancak o gün ne kadar yakın bunu siz belirleyeceksiniz. Nasıl mı?

Etrafınızda aynı okuldan ve hatta aynı sınıftan mezun olup da sizlerden çok daha hızlı iş hayatına atılmış, kariyer basamaklarını hızla tırmanan arkadaşlarınız olduğunu fark etmişsinizdir. Veya aynı dönemde mezun olmuş olmanıza rağmen sizden çok daha fazla kazandığını düşündüğünüz arkadaşlarınız olduğunu hep görmüşsünüzdür. Belki de bu arkadaşınızın notları sizden daha düşüktü veya sizden daha sonra mezun olabildi. Ama şu an sizden oldukça ilerideler.

Peki, bu nasıl oldu? Aslında o arkadaşınızın notları belki sizden daha kötüydü ama o arkadaşınız şu an yaptığı işler ile ilgili olarak size göre eskiden de ilerideydi. O, aslında mesleği ile ilgili konulara daha çok odaklandı ve kendine bir alan belirledi. Bu sebeple genel anlamda belki daha kötü bir öğrenciydi ama yavaş yavaş sektörün aradığı biri olmaya çoktan başlamıştı. O, okuldaki projelerde not almak için değil de o projenin bir parçası olmak için çalıştı ve projeyi özümsedi. Projenin bir kısmını hep o yapmak istedi ama anlayarak. O, mesleğinin aslında ne kadar geniş bir alanı kapsadığını fark etti ve kendini bir alana yönlendirdi. Bu farkın oluşmasında elbette birçok parametre var, örneğin;

• Sizde mühendis ruhu yok ve sizi birileri bu havuza itti.
• Bunu fark ettiğinizde mezun oldunuz ve artık dönmek için çok geç olduğunu düşünüyorsunuz.
• Mühendis olmanın veya aldığınız diplomanın size gelecek sağlayacağına çok inandınız veya inandırıldınız.
• Mezun olduğunuzda ne yapacağınızı yeni yeni düşünmeye başladınız.
• Bir şekilde mezun oldunuz ve bu işi yapmak zorunda olduğunuzu biliyorsunuz ancak bu konuda iş başvurusu dışında bir şey yapmıyorsunuz.
• Diplomanız ile işe girebileceğinizi hep hayal ettiniz ancak girebildiğiniz işler size çok düşük rakamlar önerdi, reddettiniz.
• İşe girdiniz ve girdiğiniz işte kendinizi geliştirme ihtiyacı duymadınız. Emin olun burada da çok kalıcı olamayacaksınız.

Özel sektörde, özellikle üreten ve hayatta kalabilmek için hep üretmek ve de satmak zorunda kalan küçük-büyük tüm işletmelerin, her zaman diğerlerinin arasından sıyrılmış ve gelecek vadeden adaylara şans tanıdığını unutmayın. Her işletme kendini geliştiren ve işletmeye en kısa sürede katma değer sağlayacak adayı kadrosuna dâhil etmek ister. Bir işletmenin tecrübeli bir mühendis arayışında belirlediği kıstasları farklıdır, yeni mezun mühendis arayışında belirlediği kıstasları farklıdır. Aslında siz yeni mezun olduğunuz için değil, yeni mezun için belirlenmiş kıstaslara uymadığınız için işi alamadınız. Bu işi alan adaya baktığınızda, aslında çalışma geçmişi olarak sizden çokta farklı olmadığını görürsünüz. İş ilanındaki pozisyonun beklentilerine uygun olmadığınız halde bir işe kabul ediliyorsanız burada da bir sorun vardır, sorgulamanızı öneririm.

Her alanda olduğu gibi mühendislikte de seçebileceğiniz birçok alt dal bulunmaktadır. Burada bahsedilen mühendislik dalı değil, seçilmiş bir mühendislik dalında seçebileceğiniz alt dallardır. Bu alt dallardan birine odaklanmanız elbette beklenemez ancak temel bir yöneliminiz olmalı ve bu doğrultuda ihtiyaç duyulan bilgi ve becerilere ulaşmalısınız. Zaten bu süreçte diğer dallardan yavaş yavaş koptuğunuzu fark edeceksiniz ve bu durum sizi aranan ve fark edilir yapacaktır.

Örneğin siz bir Elektronik Mühendisisiniz ve kendinizi hard mühendis olarak tanımladınız.

Hard Mühendis misiniz? Peki Alanınız Nedir?

Güç Elektroniği midir ? * Enerji mi? * Otomotiv mi? * Savunma mı ? * Endüstri mi ? * Zayıf Akım mı?

Peki hangisi ?

Haberleşme Teknolojileri midir? * Telekominikasyon mu? * RF mi ? * İnternet İletişim Teknolojileri * Uydu Haberleşmesi mi ? * Hücresel Haberleşme mi ? * Savunma mı ? * IoT mi ?

Peki hangisi ?

Radyo Frekans Teknolojileri midir? * Edüstriyel Data mı? * Savunma Data mı ? * Sivil Data / Ses mi? * RF / ID teknolojileri mi?

Peki hangisi ?

Gömülü Sistemler midir? * Mikroişlemci Temelli Gömülü Sistemler ? * Mikro Kontrolcü Temelli Gömülü Sistemler ? * Gömülü Donanım Tasarımı ? * Gömülü Yazılım Tasarımı ?

Peki hangisi ?

Donanım ve PCB Tasarımı mıdır? * Analog Tasarımlar ? * Dijital Tasarımlar ? * Hangi Program veya Programlar ? * Endüstriyel veya Mekanik Tasarımlar ? * Hangisi ?

Gömülü Yazılım Teknolojileri midir ? *Hangi Platform yada Platformlar ? * Donanım Tanımlama Dilleri mi ? * Hangi Dil yada Diller ? * Hangi Derleyiciler ve Editörler ? * Hangisi ?

Kontrol ve Otomasyon mudur? * PLC ? * Hareket Kontrol ? * SCADA Teknolojileri ? * Enerji Otomasyonu ? * Fabrika ve Endüstriyel Otomasyon ?

Peki hangisi ?

Tıp Elektroniği mi?, Robotik mi, Yapay Zekâ veya Yapay Sinir Ağları mı? Yoksa Otomotiv Elektroniği mi? Bir elektrik elektronik mühendisinin yönelebileceği alanlardan ilk aklıma gelenleri karaladım sadece. Bu yazılanların sadece birine yönelmeniz beklenemez ancak gömülü yazılım konusunda uzmanlaşan bir mühendisin aynı düzeyde güç elektroniği detaylarına hakim olması her zaman mümkün olmaz. Veya Savunma sektörü dinamiklerine hakim bir mühendisin Tıp Elektroniğinde de aynı seviyede bilgi sahibi olması beklenmez. Birinde uzmanlaşırken diğer alanlarda mutlaka kaçırdıklarınız olacaktır. Ancak bu sizi korkutmasın. Bir alanda uzmanlaşırken elbette diğer alanlarda zayıf kalacaksınız ancak bu durum, odaklandığınız alanda sizi aranan ve hatta en iyisi olma fırsatını verecektir.

Uzmanlaşmak için okulun bitmesini beklemeyin. Eğer okul bittikten sonra mesleğinizi yapmak ve bu şekilde hayatınızı devam ettirmek istiyorsanız şu anki imkanlar size yardımcı olmak için oldukça yeterli. Artık ne iş yapacağınızı danışmak için komşunuza, babanızın arkadaşlarına, arkadaşlarınızın babasına vs. ihtiyacınız yok.

Ufkunuzu açacak o kadar çok yayın ve kaynak var ki. Üstelik bu kaynaklara ulaşmak hiç bu kadar ucuz ve kolay olmamıştı. Hayatınızda geleceğiniz için feda edeceğiniz iki yıl, eminim bundan sonra geçireceğiniz 40 yıllık meslek hayatınızı şekillendirecektir. Bu iki yılı her şeyden izole mesleğinize ayırmanız sizi diğerlerinden ayıracaktır. Hiçbir başarının tesadüf olmadığını, ve her başarının tek anahtarının çok çalışmak olduğunun altını çizmek isterim.

Tüm kariyerinizin başarı hikayeleri ile dolu olmasını dilerim. Çalışma hayatına hoş geldiniz.

Uğur TARLACI // 2020

ugurtarlaci@yahoo.com